Φιλίπποι

Περιγραφή

Ο χώρος των Φιλίππων που απλώνεται σε μια προνομιούχο γεωγραφική θέση, πλάι στο σταυροδρόμι που ένωνε την ενδοχώρα με το λιμάνι της Νεάπολης (μετέπειτα Χριστούπολης και σημερινής Καβάλας) ήταν ο χώρος που ευνόησε τη ζωή και τη δραστηριότητα του ανθρώπου από τη Μέση Νεολιθική Εποχή, αφού διέθετε στην επιφάνειά της άφθονη γεωργική παραγωγή και στα σπλάχνα της μεταλλεία για εκμετάλλευση του πολύτιμου χρυσού και του ακριβού αργύρου. Τη σπουδαιότητα του χώρου αναγνώρισε ο Φίλιππος Β’, όταν κατέλαβε τη θασιακή αποικία των Κρηνίδων και την μετουσίωσε στην εντυπωσιακή μεγαλούπολη που της έδωσε και το όνομά του. Η ακμή της πόλης στα χρόνια της δυναστείας των Μακεδόνων (356-300 π.Χ.), που την ανέδειξε ως πόλη-κράτος, φαίνεται ότι διατηρείται στα ελληνιστικά χρόνια και αναλαμβάνει την ισχύ της την εποχή της ρωμαϊκής δημοκρατίας χάρη στη λειτουργία της Εγνατίας οδού. Μετά τη γνωστή “μάχη των Φιλίππων” κατά την οποία συγκρούονται οι δυνάμεις των δημοκρατικών και εκείνες των οπαδών του Ιουλίου Καίσαρα, η περιοχή και η πόλη περιέρχεται στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και γνωρίζει μία νέα άνθηση τους επόμενους αιώνες. Η παρουσία του Αποστόλου Παύλου (49/50 μ.Χ.) στην πόλη των Φιλίππων σηματοδοτεί την ίδρυση της πρώτης χριστιανικής εκκλησίας στην Ευρώπη. Μαζί με τους μαθητές του Σίλα, Τιμόθεο και Λουκά, ο Απόστολος των Εθνών περνά από τη Μ. Ασία στη Σαμοθράκη και από εκεί στη Νεάπολη κι έρχεται στους Φιλίππους, όπου συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και απελευθερώνεται, αλλά ο λόγος του αποτέλεσε τον σπόρο για την οργάνωση της πρώτης Χριστιανικής Εκκλησίας στην Ευρώπη με τα μέλη της οποίας ο Απόστολος Παύλος διατηρεί μια ζεστή επικοινωνία. Η χριστιανική κοινότητα των Φιλίππων αναπτύσσεται στους επόμενους αιώνες και από τις αρχές του 4ου και εξής αιώνα μετασχηματίζεται σε μια μεγάλη χριστιανική πόλη που ακμάζει σε ολόκληρη τη διάρκεια της παλαιοχριστιανικής περιόδου και ιδιαίτερα στην εποχή του Ιουστινιανού, όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά δεδομένα της ναοδομικής δραστηριότητας των Φιλιππησίων. Η ακμαία Χριστιανική κοινότητα γνωρίζει τον επόμενο αιώνα απότομη κάμψη. Οι ιστορικές περιπέτειες της λεγόμενης “σκοτεινής περιόδου” που ακολούθησαν τις φυσικές συνέπειες των φυσικών φαινομένων (όπως οι σεισμοί που γκρέμισαν τα μεγάλα οικοδομικά συγκροτήματα, η έλλειψη εργατικού δυναμικού που ήταν αποτέλεσμα δημογραφικής μείωσης λόγω της διαρκούς εμφάνισης επιδημιών) ερήμωσαν τις πρώην πυκνοκατοικημένες πόλεις και την ύπαιθρο, βυθίζοντάς τες στον οικονομικό μαρασμό και τη φτώχεια. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι Σλάβοι βρήκαν ελεύθερα πρόσβαση να διεισδύσουν στα βυζαντινά εδάφη του ελληνικού χώρου και να συρρικνώσουν τους οργανωμένους σε πόλεις κατοίκους που αγωνίζονται να συγκρατήσουν τις λίγες δυνάμεις τους κάτω από τα μάτια των Βυζαντινών που επιτηρούν την περιοχή.
Η οθωμανική κατάκτηση σφραγίζει, τέλος, τον οριστικό αφανισμό μιας ένδοξης και ιστορικής πόλης που μεταφέρει την πνοή της στη νέα πνευματική χριστιανική εστία της μετονομασμένης από Νεάπολης σε Χριστούπολη, παραλιακής πόλης. Η νέα χριστιανική εστία των Φιλιππησίων που ενώνεται με τους κατοίκους της Χριστουπόλεως (…) θα βαδίσει υπομονετικά μέσα από ποικίλους μετασχηματισμούς του εξωτερικού κόσμου της, στην ολοκληρωτική καταστροφή της από τους Οθωμανούς, για να αναδυθεί ένας νέος συνοικισμός με τη σημερινή ονομασία της Καβάλας.

Ο Δημήτρης Αποστολίδης γεννήθηκε και ζει στην Καβάλα. Είναι πτυχιούχος οικονομικών επιστημών του Α.Π.Θ. και αριστούχος της Νομικής Σχολής του ίδιου Πανεπιστημίου. Έχει αποφοιτήσει από το Ιταλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης και τη Σχολή Βαλκανικών Γλωσσών του Ι.Μ.Χ.Α.

Συγγραφέας: Αποστολίδης Δημήτρης
Εκδότης: Παρουσία
Έτος έκδοσης: 2014
ISBN: 960-885-789-6
Σελίδες: 316
Σχήμα: 24×17
Κατηγορίες: Εκκλησιαστική ιστορία

Τιμή σε ιστοσελίδες: 16.19 €