Η δύναμη του σκότους

Περιγραφή
Το 1880, ένας μουζίκος ομολόγησε δημόσια, στο γάμο της προγονής του, πως είχε κάνει παιδί μαζί της- το σκότωσε αμέσως μετά και ύστερα προσπάθησε να σκοτώσει και το δικό του εξάχρονο κοριτσάκι.
Λίγα χρόνια μετά, με αφορμή αυτό το ανατριχιαστικό έγκλημα, γράφεται “Η δύναμη του σκότους”. Ένα έργο που το αβυσσαλέο σκοτάδι του θυμίζει τον Μάκβεθ του Σαίξπηρ και την “Κόλαση” του Δάντη.
Το αναμφισβήτητο και σχεδόν άγνωστο αυτό αριστούργημα είναι γραμμένο μέσα στη δίνη μιας βαθύτατης εσωτερικής κρίσης και φωτίζει με τρόπο σπαραχτικό τις διαστάσεις της, γιατί εδώ ο Τολστόι έχει ως ήρωές του όχι πρόσωπα της “καλής κοινωνίας”, που έτσι κι αλλιώς την κατακρίνει και την αρνιέται, μα απλούς μουζίκους -“αγνούς”, “καλούς” χωρικούς θα λέγαμε αφελώς- κοντά στους οποίους προσπαθεί να ζήσει γαλήνια και ειρηνικά. Κι όμως συμβαίνουν κι εδώ πράγματα φρικαλέα.
Τα συμπεράσματα του Τολστόι για την ίδια την ανθρώπινη φύση, εν τέλει, είναι σκοτεινά, ζοφερά, δυσβάστακτα.
Δεν αποκλείει όμως, ύστερα από μια πτώση -όσο μεγάλη κι αν είναι αυτή-, την τελική εξύψωση, τη μετάνοια, την πραγματική, ολοκληρωτική “εκ των ένδον” αλλαγή- όσο δύσκολη -σχεδόν αδύνατη- και αν φαίνεται.Ο Λέων Τολστόι (1828-1910) είναι ένας από τους κορυφαίους λογοτέχνες, γνωστός στο ευρύ κοινό πρωτίστου για τα έργα του “Πόλεμος και Ειρήνη” και “Άννα Καρένινα”, που συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα μυθιστορήματα όλων των εποχών. Η ζωή του Τολστόι χαρακτηρίστηκε από μεγάλες αντιθέσες, καθώς τα πρώτα άσωτα χρόνια της αριστοκρατίας τα διαδέχτηκε η ριζοσπαστική μεταστροφή του προς την άρνηση του πλούτου, τη φιλανθρωπία και προς έναν ιδιόμορφο ειρηνιστικό και χριστιανικό αναρχισμό, που έτυχε θαυμασμού από προσωπικότητες όπως ο Γκάντι και επισφραγίστηκε με τον αφορισμό της Ρωσικής Εκκλησίας. Η στροφή στην κοσμοθεωρία του άρχισε να συντελείται με την απογοήτευση που γεύτηκε πολεμώντας με τον ρώσικο στρατό σε διάφορα μέτωπα μέχρι το 1856, όταν και έγραφε τα πρώτα του έργα, αυτοβιογραφικά σε μεγάλο βαθμό. Ο πόλεμος γυμνός, χωρίς πατριωτικά πλουμίδια, σκιαγραφήθηκε στα “Διηγήματα της Σεβαστούπολης” (1855). Λίγο μετά ο Τολστόι αφοσιώθηκε στα κτήματα του, γράφοντας παράλληλα τους “Κοζάκους” (1863) και τον “Πολικούσκα” (1863), έκφραση της γοητείας που του ασκούσε ο χωριάτικος τρόπος ζωής και συνάμα της αποστροφής του για την αριστοκρατική τάξη πραγμάτων, της οποίας ο καθωσπρεπισμός στηλιτεύτηκε στην “Άννα Καρένινα” (1875-77). Στον “Πόλεμο και Ειρήνη” (1865-69), έργο που βασίστηκε σε ιστορικές μαρτυρίες και ντοκουμέντα όπως τα επεξεργάστηκε η πολιτική σκέψη του Τολστόι, επιχειρήθηκε η ανατροπή της ιστορικής μυθοπλασίας, η αποκαθήλωση των ηγετικών μορφών και η ανάδειξη του ρόλου των απλών στρατιωτών. Στα τελευταία έργα του, όπως είναι “Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς”” (1886), “Η σονάτα του Κρόιτσερ” (1887-9), “Ο Διάβολος” (1889-90) και η “Ανάσταση” (1899), ο Τολστόι ανέλυσε πτυχές της γνήσιας χριστιανικής αρετής σε αντιδιαστολή με τον τυπικισμό, μια αρετή που εφάρμοσε ζώντας ασκητικά, παρά τις σοβαρές αντιρρήσεις της γυναίκας του και την αποστασιοποίηση του από το οργανωμένο κράτος και την επίσημη Εκκλησία. Πλήθη όμως ολόκληρα τον θεωρούσαν πρότυπο και προσπαθούσαν να τον γνωρίσουν από κοντά, στη δύση πλέον της ζωής του.

Συγγραφέας: Tolstoj Lev Nikolaevic 1828-1910
Μεταφραστής: Αδαμόπουλος Αλέξανδρος
Επιμελητής: Σταθοπούλου Αγγελική
Υπεύθυνος Σειράς: Παμπούδη Παυλίνα
Εκδότης: Ροές
Έτος έκδοσης: 2007
ISBN: 960-283-249-5
Σελίδες: 130
Σχήμα: 20χ13
Κατηγορίες: Ρωσικά θεατρικά έργα
Σειρές: Ρώσοι Συγγραφείς

Τιμή σε ιστοσελίδες: 7.35 €